कृषि सहकारीले दूध अनुदानको रकम हत्याउन नक्कली नाम पठाउँदा वास्तविक कृषक मर्कामा

कृषि

समर्पण श्री आइतबार, जेठ २१, २०८० १६:१५

काभ्रे– धुलिखेलको एक सहकारीले दूध उत्पादनै नगर्ने किसानहरूको नक्कली सूची बनाएर अनुदानको लागि आवेदन पेस गरेपछि वास्तविक किसान मर्कामा परेका छन्।

धुलिखेल साना किसान कृषि सहकारी संस्था लिमिटेडले बडालगाउँ दुग्ध संकलन केन्द्रमा गाई भैंसी नै नपाल्ने कृषकहरूको नक्कली सूची बनाएर अनुदानका लागि आवेदन भरेको अनुगमनको क्रममा फेला परेको हो।

बागमती प्रदेश सरकारले सहकारीमार्फत् दूध बिक्री गर्ने किसानलाई प्रतिलिटर ५ रुपैयाँ अनुदान दिने निर्णय गरेको थियो। अनुदानका लागि पशुपन्छी तथा मत्स्य विकास निर्देशनालयले दुग्ध उत्पादक कृषि सहकारी संस्थाहरुबाट आवेदन संकलन गरेको थियो।

काभ्रेको संकलन केन्द्रहरूमा अनुगमन गर्ने क्रममा निर्देशनालयका अधिकृत रामहरी शर्माको टोलीले सहकारीले बनाएको फर्जी डकुमेन्टमाथि अनुसन्धान गरेका थिए।

अनुगमनका क्रममा सहकारीका अध्यक्ष हरिशचन्द्र घिमिरे र सचिव मिलन गौतमको मिलेमत्तोमा फर्जी डकुमेन्ट बनाइएको पाइएको हो। अधिकांश नक्कली दुग्ध कृषक घिमिरे र गौतमका नातेदार छन्।

उक्त सहकारीको ११ वटा संकलन केन्द्रमध्येको बडालगाउँ दुग्ध संकलन केन्द्रले पठाएको सूचीमाथि अधिकृत शर्मालाई शंका लागेको थियो। ‘म डेढ महिनामा २ पटक अनुगमनमा गएँ। सूचीमा जुन जुन नाम थियो उनीहरूमध्ये कोही बसाइँ सरिसकेका, कोहीले बाख्रा पालन गरेका, कोहीचाहिँ वस्तु नै नपालेका भेटियो,’ उनले नेपाललाइभसँग भने, ‘उक्त केन्द्रबाट चार लाख रुपैयाँ देखाइए पनि वास्तविक किसानको १ लाख भन्दा बढी रकम पुग्दैन।’

रामहरिले सूचीमा भएका किसानको घरमा गएर अनुगमन गर्दा एक कृषकले आश्चर्य मान्दै भने, ‘हाम्रो घरमा गाईवस्तु नै छैन। कसरी सूचीमा नाम गएछ?’

सहकारीको बदमासीका कारण बाँकी १० वटा संकलन केन्द्रका दुग्ध किसानले अनुदान नपाउने भएका छन्। ‘यो वर्ष उक्त सहकारीबाट कुनै पनि संकलन केन्द्रले निर्देशनालयबाट अनुदान पाउँदैनन्। यो दु:खद् कुरा हो,’ शर्माले भने।

सहकारीका अध्यक्ष हरिशचन्द्र घिमिरेले गलत सूचीबारे हालैमात्र थाहा पाएको थाहा पाएको बताए। ‘मैले पनि आइसकेपछि मात्र थाहा पाएँ। फेक लिस्ट भन्ने कुरा थाहा थिएन। तर कर तिर्न किसानलाई मार नपरोस् भनेर मिलाउन खोजिएको थियो। यस्तो भयो,’उनले भने।

वास्तविक किसानले नपाउने भए अनुदान

धुलिखेल नगरपालिकाका उपमेयर निराजन जंगमले सहकारीको गल्तीका कारण वास्तविक किसानलाई मार पर्नु नहुने बताए। ’यसबारे थप अनुसन्धान भइरहेको छ। एउटाले गल्ती गरेर बाँकी किसानले दु:ख पाउनुहुन्न। अनुसन्धान हुनुपर्यो । वास्तविक किसानले अनुदान पाउनुपर्छ। म यसबारे पहल गरिरहेको छु,’उनले भने।

बागमतीको कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयले दूधमा अनुदानका लागि यो वर्ष ३० करोड रुपैयाँ बजेट छुट्याएको थियो।

दूध उत्पादन गर्ने किसानहरू भने आफूरू मारमा परेको बताउँछन्। धुलिखेलमा नियमित दूध उत्पादन गर्दै आएका एक किसान सहकारीको बदमासीले आफूले पाउनुपर्ने अधिकारबाट वन्चित हुनुपरेको बताए।

‘हामी दु:ख गरेर दूध उत्पादनबाट दिनदिनै खटिरहेका छौँ। अनुदानबाट केही राहत मिल्थ्यो भन्ने आश थियो। सहकारीको बदमासीका कारण हामीले नपाउनु भनेको त्यो ठूलो अन्याय हो,’ ती किसानले भने।

यस्तो छ फेक लिस्ट