'रोगले भन्दा भोकले जनता धेरै मर्ने भए'

विचार

श्यामप्रसाद यादव मंगलबार, भदौ १६, २०७७ ११:२६

कोरोना प्रभावित जिल्लामध्ये रौतहट पनि एक हो। यहाँ प्रदेश २ कै सबैभन्दा धेरै संक्रमित छन् । यसरी जिल्लामै धेरै संक्रमित भएकाले त्यसको असर नगरपालिकामा पनि पर्ने नै हुन्छ। तर भाग्यवश यो गढीमाइ नगरपालिकामा हालसम्म कोरोनाका कारण कसैले ज्यान गुमाउनु परेको छैन।

हालसम्म नगरमा ६२ जनामा संक्रमण पुष्टि भएको छ। त्यसमध्ये ५ जनामात्र अहिले नगरको आइसोलेनमा छन्। ५६ जना कोरोना जितेर घर फर्किसकेका छन्। एक संक्रमितको अवस्था गम्भीर भएपछि अहिले वीरगञ्जको नारायणी कोभिड अस्पतालमा पठाइएको छ। उनमा ज्वरो आउने र श्वास फेर्न समस्या हुने गरेको थियो।

श्यामप्रसाद यादव, मेयर गढीमाई नगरपालिका

हामी चार वटा नगरपालिका मिलेर संक्रमित राख्न आइसोलेन बनाएका छौं। अहिले यो नगरका पाँच संक्रमित सोही आइसोलेनमा छन्। नगरले सकेसम्म शंकास्पद, भारत र तेस्रो मुलुकबाट आएका व्यक्तिहरुलाई कोरोना परीक्षण गरिरहेको छ। हालसम्मको हाम्रो अनुमान समुदायस्तरमा यो नगरभित्र कोरोना फैलिएको छैन भन्ने छ।

‘रोगले भन्दा भोकले मर्ने डर भइयो’
कोरोना संक्रमण रोक्न भन्दै लकडाउन गरिएको छ। तर मानिसहरु रोगले भन्दा भोकले धेरै मर्ने जोखिम देखिएको छ। नगरमा दैनिक काम गरेर खाने मानिसको संख्या धेरै छ। करिब पाँच महिनादेखि उनीहरु कामविहीन भएका छन्। दैनिक मजदूरी गरेर परिवार पाल्नेहरु अहिले बिचल्लीमा छन्।

बाहिर हिँड्नसमेत रोक लगाएका कारण उनीहरु घरभित्रै बस्न बाध्य छन्। काममा जान नपाउँदा उनीहरुलाई दैनिक गुजारा चलाउनै मुस्किल भएको छ। नगरले सकेसम्म त राहत दिएको छ तर कति समयसम्म यसरी खुवाउन सकिन्छ र? धेरै संख्यामा यस्ता मानिसहरु नगरभित्र भएकाले नगरले राहत उपलव्ध गराउन अब असम्भव छ। यसरी घरभित्र थुनिराख्दा मानिसहरु कोरोना रोगबाट भन्दा भोकमरीबाट धेरै मर्ने अवस्था सिर्जना होला भन्ने डर लाग्न थालेको छ।

यति लामो अवधिसम्म कामविहीन हुँदा उनीहरुले आफूसँग भएको सबै खाद्यान्न खाइसकेका छन्। ऋण गर्ने सम्भावना नभएकाले उनीहरु भोकले मर्नुको विकल्प देखिँदैन। नगरले केही समय राहत दिन सक्छ, सधै पाल्न सक्दैन। सरकारले अबचाहिँ गरिखाने यस्ता वर्गहरुका निम्ति पनि केही खुकुलो बनाउनु पर्ने भएको छ। यहीमात्र सीमित नभई देशका विभिन्न स्थानमा पुगेर काम गर्ने मानिसहरु अहिले घरभित्रै थुनिएका कैदीजस्ता भएका छन्। उनीहरुसँग आश्रित परिवार झन् समस्यामा परेका छन्।

कोरोना र परीक्षणबारे बुझाउनै समस्या
मानिसहरुलाई कोरोना परीक्षणका लागि राजी गराउनै धेरै समस्या भएको छ। नगरभित्र धेरै पढेलेखेका मानिसहरु नभएकाले गाउँ– गाउँका मानिसहरुलाई परीक्षण गरेर के हुन्छ भन्ने। कुरा बुझाउनै चुनौती भएको छ। परीक्षण नगर्दा समुदायमा कोरोना पुग्छ र अरुलाई असर गर्छ तथा मानिसको ज्यानसमेत जान्छ भन्ने कुरा नगरले माइकिङलगायत अन्य माध्यमबाट बुझाइरहेको छ।

कोरोना संक्रमण भए पनि लक्षण नदेखिँदा आफूलाई केही भएको छैन भन्दै परीक्षण गर्नबाट तर्कने गरेका छन्। परीक्षणपछि नगरले अलग्गै लगेर राख्ने त्रासले पनि परीक्षण नगर्ने गरेका छन्। नगरको अधिकांश समय उनीहरुलाई बुझाउनमै बित्ने गरेको छ।

‘मानिसहरु बेर्पाह भए’
सुरु–सुरुमा केही मानिसहरुले सामाजिक दूरी पालना गर्ने, मास्क लगाउने र भीडभाडमा नजाने गर्दथे। तर अहिले यो पालना गराउन कठिन हुन थालेको छ। मानिसहरु अटेरी हुने थालेका छन्।

‘जुलुस र झगडा बढ्यो’
लामो समयदेखि मानिसहरु घरभित्रै हुँदा झगडा बढेको छ। अपराधका घटना पनि बढेका छन्। अस्तिमात्रै नगरमा घाँस काट्ने गएकी महिला बलात्कृत भइन्। समुदायमा काम नभएका मानिसहरुको संख्या धेरै हुँदा झगडा पनि बढेको छ। घरभित्रको हिंसाका साथै अन्य अपराधका घटना पनि बढेका छन्। नगरमा अहिले दैनिक जुलुस लगाउन थालिएको छ।

थुनामा रहेका एक युवाको ज्यान गएकोमा त्यसलाई हत्या भन्दै दैनिक जुलुस लगाइरहेका छन्। बजारमा भीडभाड गर्न थालिएको छ। नगरले दैनिक रुपमा भीड नगर्न भन्दै आएको छ। तर मानिसहरु अटेर गरि जुलुस लगाइरहेका छन्। अहिले हजारौं मानिस गाउँमा रहेका छन्। परीक्षण गर्न दबाब दिँदा मेयरलाई फाइदा हुन्छ अनि जबर्जस्ती गरेको जस्ता आरोप लगाउने गरिन्छ।

मानिसहरुलाई प्रहरी लगाएर दमन गर्न मिल्दैन तर भनेको नमानेका कारण यहीबाट संक्रमण फैलिएला भन्ने डर भएको छ। यसरी जुलुसमा जाँदा त्यहीँबाट संक्रमण फैलियो भने नगरको अवस्था भयावह हुने निश्चित छ।