काठमाडौं- त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल भन्सार कार्यालयले अन्तर्राष्ट्रिय हवाई यात्रुले ल्याउने सुनको जाँचमा कडाई गर्न थालेपछि राजस्व छल्न नयाँ-नयाँ तरिका अपनाएर काँचो सुन नेपाल भित्र्याउने गरेको खुलेको छ।
सरकारले २०७७ जेठ १५ गतेदेखि लागु हुनेगरी जारी गरेको ‘यात्रुले आफ्नो साथमा ल्याउन र लैजान पाउने निजी प्रयोगका मालवस्तु सम्बन्धी आदेश’ अनुसार विमानस्थल भन्सार कार्यालयले मंसिर १३ गतेदेखि जाँचमा कडाई सुरु गरेको छ। त्यसपछि राजस्व छली गर्न नयाँ तरिका अपनाएर सुन भित्रिने गरेको भन्सार कार्यालयले जनाएको छ।
कतिसम्म भने कतारमा खरिद गरिएको सुनको बिलसमेत नेपाली भाषामा उल्लेख भएको पाइएको भन्सार स्रोतले नेपाल लाइभलाई बतायो। कतारबाट नेपाल आएका शान्तमान तामाङले सुनका गहना भनेर ल्याएको बिल नै नक्कली फेला परेको हो। काँचो सुनलाई भन्सार छुट नहुने भएपछि भन्सार छल्ने उद्देश्यले उनले गहनाको आकारमा सुन ल्याएको पाइएको छ। त्यसका लागि बनाइएको बिलमा समेत नेपाली भाषामा ‘जर्ती काटेको’ उल्लेख गरेको पाइएको छ।
‘कतारमा बनेको सुनको बिल अंग्रेजी वा अरबिक भाषामा हुनुपर्ने हो। तर, गहना सुन भनेर दाबी गर्ने मनसायले पेश गरिएको बिलमा भने अन्य ठाउँमा अंग्रेजी भाषामा उल्लेख गरिएको भए पनि जर्ती काटेको भनेर नेपालीमै लेखिएको पाइएको छ,’ त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल भन्सार कार्यालयका प्रमुख प्रशासक महेश भट्टराईले भने।
बाला आकारपछि सिक्रि र मुन्द्रा आकारमा भित्र्याउन थालियो
काँचो सुनको तारलाई बेरेर बाला आकार दिई गहनाको रुपमा भित्र्याएर भन्सार छल्ने गरेको पाइएपछि विमानस्थल भन्सार कार्यालयले धमाधम नियन्त्रणमा लिन थालेको थियो। बाला आकारको काँचो सुनमा कडाई गर्न थालेपछि नयाँ स्वरुपमा काँचो सुन भित्रिन थालेको भट्टराईले बताए।
‘सुरुका दिनमा सुनका तारलाई बाला हो भनि सुनका गहनाको सुविधा दाबी गर्ने प्रवृतिलाई नियमन गरेपछि पछिल्लो समय बालाका आकारको सट्टामा बेरुवा औँठीदेखि सिक्रिसम्मको आकार दिएर भित्र्याउन थालिएको छ,’ भट्टराईले भने।
अहिले सुनको तारलाई ८/९ फन्कोसम्म बेरेर बेरुवा औँठी जस्तो देखाएर तथा काँचो सुनलाई साना-साना टुक्रा पारेर हुकिङ गरी सिक्रि र ब्रासलेटको आकारमा ल्याउने गरेको पाइएको छ। यसरी ५० ग्रामसम्मका काँचो सुन भित्रिने गरेको विमानस्थल भन्सार कार्यालयले जनाएको छ। नयाँ आकार दिएर राजस्व छल्ने उदेश्यसका साथ भित्र्याइएका ती सुन समेत नियन्त्रणमा लिएर राजस्व तिरेपछि मात्रै भन्सारले छाड्दै आएको छ।
२ हप्तामा ९४ किलो काँचो सुन नियन्त्रण, ९ करोड राजस्व जम्मा
विमानस्थल भन्सारले कडाई गर्न थालेको २ सातामै ९४ किलो काँचो सुन नियन्त्रणमा लिएको छ। त्यसबाट ९ करोड राजस्व समेत जम्मा भएको छ।
मंसिर १३ गतेदेखि २६ गतेसम्म २ हजार ५२ जना यात्रुबाट ९४ किलो काँचो सुन नियन्त्रणमा लिइएको भन्सार कार्यालयले जनाएको छ। उनीहरुमध्ये अहिलेसम्म १ हजार ८ सय ९७ जनाले राजस्व तिरेर साढे ८७ किलो सुन लगिसकेका छन्। जसबाट ८ करोड ३८ लाख रुपैयाँ राजस्वसमेत संकलन भइसकेको प्रमुख प्रशासक भट्टराईले बताए।
विमानस्थल भन्सारको लकरमा अझै साढे ६ किलो सुन यात्रुले लैजान बाँकी छ। उक्त सुनको राजस्व ६३ लाख बराबरको छ।
सुरुका दिनमा काँचो सुन ल्याउने यात्रुको संख्या अधिक रहेकोमा अहिले त्यो संख्या घट्दै गएको भन्सार कार्यालयले जनाएको छ। पहिलो हप्ता साढे ७२ किलो भन्दा बढी काँचो सुन नियन्त्रणमा लिइएकोमा दोस्रो हप्ता साढे २१ किलो मात्रै सुन नियन्त्रणमा लिइएको प्रमुख प्रशासक भट्टराईले जानकारी दिए। भन्सारले कडाई गर्न थाले काँचो सुन ल्याउनेको संख्या घट्दै गएको छ।
विदेशबाट भित्रिएकोमध्ये ८० प्रतिशत सुन तस्करीको
विदेशबाट भित्रिएको काँचो सुनमध्ये ८० प्रतिशत सुन तस्करहरुले भित्र्याएको भन्सार कार्यालयले जनाएको छ। विमानस्थल भन्सार कार्यालयले सुन ल्याउने यात्रुलाई तीन वर्गमा बाँडेर अनुसन्धान गरेको थियो। वैदेशिक रोजगारीमा गई स्वदेश फर्कंदा व्यक्तिगत प्रयोजनका लागि सुन खरिद गरेर ल्याउने, पर्यटक भिसामा विदेश गएर फर्कंदा व्यक्तिगत प्रयोजनका लागि सुन ल्याउने र वैदेशिक रोजगारीबाट फर्कंदा भरियाको रुपमा अन्य व्यक्तिको सुन ल्याउने गरी तीन वर्गमा बाँडेर भन्सार कार्यालयले अनुसन्धान गरेको थियो।
सुरुका दिनमा सुन ल्याउने कुल यात्रुमध्ये पहिलो र दोस्रो वर्गका व्यक्तिको अनुपात १०-१० प्रतिशत थियो। तेस्रो वर्गका व्यक्तिको अनुपात ८० प्रतिशत थियो। अर्थात् नेपाल भित्रिएको काँचो सुनमध्ये ८० प्रतिशत सुन तस्करले वैदेशिक रोजगारीमा भएर फर्केकालाई प्रयोग गरेर ल्याउने गरेका थिए।
भन्सार कार्यालयले जाँचमा कडाई गर्न थालेपछि पहिलो र दोस्रोको अनुपात यथावत रहेकोमा अहिले भरिया बनेर सुन ल्याउने यात्रुको संख्या अन्यन्त न्यून देखिएको भन्सार कार्यालयका प्रमुख प्रशासक भट्टराईले जानकारी दिए।
पास्ता बनाउने मेसिनको पाइप नै सुनको!
पास्ता बनाउने मेसिनमा जडान हुने पाइप नै सुनको बनाएर समेत सुन भित्र्याउने गरेको खुलेको छ। सोमबार कतारबाट काठमाडौं उडान भरेका दुई फरक-फरक जहाजमार्फत नेपाल आएका दुई यात्रुले पास्ता बनाउने मेसिनको पाइप नै सुनको बनाएर ल्याएको खुलेको छ।
उनीहरुले ल्याएका मेसिनलाई एक्सरेमा जाँच गर्दा संकास्पद देखिएपछि विमानस्थल भन्सार कार्यालयले मेसिन नै खोलेर जाँच गरेको थियो। सो क्रममा उक्त मेसिनमा जडान भएको स्टीलको पाइपलाई समेत काटेर हेर्दा चाँदीको जस्तो जलप लगाएको पाइएको थियो। भित्र भने पहँलो सुन जस्तो देखिएपछि जाँच गर्दा सुन नै भएको पुष्टि भएको थियो। दुई वटा मेसिनमा जडान भएका सुनका पाइपको तौल ३-३ सय ग्राम रहेको भट्टराईले बताए।
त्यसैगरी मलद्वारमा समेत लुकाएर झण्डै एक किलो सुन तस्करले नेपाल भित्र्याएको खुलेको छ। मंसिर २३ गते दुबईबाट काठमाडौं आएका भारतीय नागरिक ३१ वर्षीय सद्दाम हुसेन सेगु अबुबैकरले मलद्वारमा कालो रंगको चिल्लो रबर जस्तो देखिने पदार्थले बेरेको अवस्थामा ५ थान अर्ध ठोस सुन ल्याएको भन्सार कार्यालयले जनाएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।