एमालेले सूर्य चिह्न अरु दललाई दिनुका तीन रणनीतिक कारण

स्थानीय निर्वाचन

डिबी खड्का शुक्रबार, वैशाख ९, २०७९ २०:४२

काठमाडौं- नेकपा एमालेले गत चैत ३० गते राप्रपा नेपाल र नेपाल परिवार दलसँग तालमेलको निर्णय गर्‍यो। दुवै पार्टीसँग गरिएको सहमतिको पहिलो बुँदामा भनिएको छ- 'देशभरिका तालमेल सम्भव भएका पालिकाहरुमा आपसी तालमेल गरेर उम्मेदवार उठाउने।'

सूर्य चिह्नबाट चुनाव लड्ने, एकअर्काका उम्मेदवारलाई सघाउने, ती पार्टीका जिल्ला कमिटीहरुले आपसमा छलफल गर्ने, सहकार्यका लागि प्रस्ताव तयार गर्ने र आ-आफ्नो पार्टी केन्द्रमा पठाउने पनि सहमतिमा उल्लेख छ।

दुईटा पार्टीलाई सूर्य चिह्न दिइसकेका ओली अरु साना दललाई पनि त्यसका लागि आह्वान गरिरहेका छन्। काठमाडौंमा दुई साना दलसँग सहमति हुँदै गर्दा चैत ३० गते इनरुवामा आयोजित पार्टी प्रवेश कार्यक्रममा ओलीको अभिव्यक्ति थियो- 'अरु साना पार्टीहरु, हाम्रो छत्रछायाँमा, हामीसँग मिलेर आफ्नो अस्तित्व रक्षाका लागि अगाडि बढ्न चाहन्छन् भने सूर्य चिह्न लिएर लड्नुस्।'

त्यसको अघिल्लो दिन उनले नेत्रविक्रम चन्द 'विप्लव' नेतृत्वको नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीलाई पनि सूर्य चिह्नबाट चुनाव लड्न आह्वान गरेका थिए। चैत २९ गते एमालेको ललितपुर जिल्ला कमिटीद्वारा आयोजित पार्टी प्रवेश कार्यक्रममा उनले भनेका थिए, 'तपाईंहरुका कार्यकर्ताले जित्ने ठाउँमा उठाउनुस्। पार्टी तपाईंहरुकै रहन्छ, कार्यकर्ता तपाईंकै रहन्छन् तर सूर्य चिह्नबाट चुनाव लड्नुस् आरामसँग। जित्ने तरिका त्यो हो नि। आउनुस्।'

राप्रपा नेपाल र नेपाल परिवार दललाई सूर्य चिह्नमा प्रतिस्पर्धा गर्न दिने सहमतिप्रति एमालेभित्र विरोध सुरु भइसकेको थियो। पार्टीका सांसद्समेत रहेका नेता भीम रावलले ट्विटमार्फत् असन्तुष्टि पोख्दै भनेका छन्- 'के सूर्य चिह्न बिक्री हुने व्यावसायिक चिन्ह हो र? यसलाई ठूलो ठेकेदारले ठेक्का लिएर सानो ठेकेदारलाई काम दिएजस्तो गर्न मिल्छ र? दलीय प्रणाली र कम्युनिस्ट पार्टीको फजिती मात्र!'

२०७४ सालको निर्वाचनलाई आधार मान्ने हो भने सबैभन्दा 'लोकप्रिय' चिह्न सूर्य देखिएको छ। समानुपातिकमा सूर्यमा छाप लगाउनेको संख्या ३१ लाख ७३ हजार ४ सय ९४ थियो। यति लोकप्रिय चिह्न किन अन्य पार्टीलाई बाँड्न ओली लालायित छन्?

गुप्ता र श्रीवास्तव एमाले प्रवेशको प्रभाव
पार्टीभित्र सूर्य चिह्न अरुलाई बाँड्न नहुने मतसमेत झांगिन नदिई ओलीले छिमलेका छन्। पार्टीको नेतृत्व तहमा उनले त्यसको 'ब्रिफिङ' गरेको एमालेका एक नेता बताउँछन्।

त्यसको पहिलो कारण हो, हृदयेश त्रिपाठी नेतृत्वको जनता प्रगतिशील पार्टीबाट पूर्वमन्त्री तथा सांसद बृजेशकुमार गुप्ता र प्रदेश सांसद धर्मबहादुर श्रीवास्तव एमाले प्रवेश गर्नु। २०७४ सालको संघ तथा प्रदेशको निर्वाचनमा त्रिपाठीसहित गुप्ता र श्रीवास्तव एमालेको सूर्य चिह्नमा चुनाव लडेका थिए।

सूर्य चिह्नमा चुनाव लडेर जितेका उनीहरुलाई एमालेमा त्यसैको मोहले ल्याइपुर्‍याएको ओलीको विश्लेषण छ। सहायक कारण अन्य भए पनि मुख्य कारणचाहिँ एकपल्ट सूर्यमा चुनाव लडिसकेका कारण उनीहरुलाई एमाले भित्र्याउने सहज भएको ओलीको बुझाइ छ। त्यसले एमालेको संगठन कमजोर भएको कपिलवस्तुको तराई क्षेत्रमा बलियो बन्दै गइरहेको ओलीले नेताहरुलाई बताएका छन्।

उनीहरु मात्रै नभइ उनीहरुसँग कपिलवस्तु नगपालिका वडा नम्बर १ का वडा अध्यक्ष सुदीप पौडेल, वडा नम्बर ४ का वडा अध्यक्ष रविन्द्र त्रिपाठी, वडा नम्बर १२ का वडा अध्यक्ष ओमप्रकाश पाण्डेय, त्यस्तै बुद्धभूमि नगरपालिका वडा नम्बर ६ का वडा अध्यक्ष नन्दलाल यादव, यशोधरा गाउँपालिका वडा नम्बर ८ का वडा अध्यक्ष शहबुद्धिन मुसलमान, कपिलवस्तु नगरपालिकाका पूर्वमेयर रामदास गुप्ता, पूर्वउपमेयर वासुदेव कसौधन, कृष्नगरका युवा नेता कुनालप्रताप शाहलगायतका नेकपा एमाले प्रवेश गरेका थिए। जसले गर्दा सूर्यको प्रभाव वडा तहमै पुगेको आफू निकटस्थ नेताहरुलाई ओलीले बताउने गरेका छन्।

दुई दलीय प्रणाली
नेकपा एमाले अहिले दुई दलीय प्रणालीका लागि लबिइङ गरिरहेको छ। अध्यक्ष ओली नै यसबारे बोलिसकेका छैनन्। तर, ओलीका प्रिय पात्रसमेत रहेका एमाले महासचिव शंकर पोखरलले यसलाई निरन्तर उठाइरहेका छन्।

महासचिव पोखरेलले १५ फागुनमा पहिलोपल्ट यसलाई अघि बढाएका थिए। काठमाडौंमा आयोजित एक कार्यक्रममा उनले भनेका थिए, ‘जति धेरै पार्टी त्यति धेरै अस्थिरता, जति धेरै पार्टी त्यति धेरै झै–झगडा। यसलाई रोक्न अब नेपाली राजनीतिलाई, लोकतान्त्रिक प्रणाली टु पार्टी सिस्टमतर्फ लैजान जरुरी छ।’

पोखरेलले चैत ३ मा अखिल नेपाल महिला संघ सातौं राष्ट्रिय कमिटीले काठमाडौंमा गरेको प्रशिक्षक प्रशिक्षण कार्यक्रममा पनि यही कुरा दोहोर्‍याए। त्यहाँ उनले भने, ‘अहिले थुप्रै (पार्टी) छन्। ती पार्टीहरुलाई चुनाव जित्न नसक्ने तहमा पुर्‍यायौं भने बिलाएर जान्छन्। अब गर्ने यही हो।’

एमालेले यस्तो रणनीति लिइरहँदा आगामी दिनमा साना पार्टी ठूला पार्टीमा विलय हुने आँकलन गरेको छ। अहिलेदेखि नै चुनाव चिह्न सूर्य लिनेहरु त्यो परिस्थितिमा एमालेमा समाहित हुने विश्‍लेषण गरिएको छ। त्यसैलै साना दललाई सूर्यमा चुनाव लड्न एमालेले प्रोत्साहित गरिरहेको छ।

नयाँ मतदाता तान्ने जुक्ति
नेकपा एमाले अध्यक्ष ओली दृष्यमा स्थानीय तहको निर्वाचनको प्रचारमा छन्, यथार्थमा भने संघीय निर्वाचनको तयारी गरिरहेका छन्। त्यसकारण मतदाता बढाउने कुनै पनि कसुर बाँकी नछाड्ने गरी लागिपरेका छन्।

स्थानीय तहको निर्वाचनमा आगन्तुकलाई नै टिकटमा प्राथमिकता दिने नीति एमालेको देखिन्छ। त्यसले आगामी संघ र प्रदेशको निर्वाचनमा सफलता हासिल गर्न सघाउने ओलीको अपेक्षा छ।

अहिले अन्य पार्टीलाई सूर्यमा चुनाव लड्न प्रेरित गर्नुको उद्देश्य धेरै भन्दा धेरै नयाँ मतदाताले पहिलो भोट सूर्यमा हालुन् भन्ने ओलीको चाहना हो। एकपल्ट सूर्यमा मतदान गरेको व्यक्ति कुनै न कुनै रुपमा फेरि त्यही चिह्नमा फर्किने उनको बुझाइ छ। अहिले सूर्यमा मतदान गर्ने साना दलका मतदाताले आगामी प्रदेश र संघको निर्वाचनमा आफ्नो पार्टीले हार्ने निश्चित हुँदा एमालेलाई सघाउने सक्ने एमाले नेताहरुको बुझाइ छ।

गएको पाँच वर्षमा ३६ लाख ५९ हजार २ सय ९९ मतदाता नयाँ थपिएका छन्।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।