उपनिर्वाचनमा प्रतिष्ठाको लडाइँमा सत्तागठबन्धन, प्रधानमन्त्रीले बाँडे आश्वासन

राजनीति

नवीन झा बिहीबार, वैशाख ७, २०८० १९:५०

काठमाडौं- तीनवटा निर्वाचन क्षेत्रमा उपनिर्वाचन हुन तीन दिन बाँकी छ। वैशाख १० मा हुने चितवन-२ बारा-२ र तनहुँ-१ को निर्वाचन सत्ता गठबन्धनका लागि प्रतिष्ठाको सवाल बनेको छ।

चितवन-२ यसअघि पनि गुमाएकै क्षेत्र भएका कारण सत्ता गठबन्धनका शीर्ष नेताहरुले बल त लगाएका छन् तर बारा-२ र तनहुँ- १ जति जोड गरेका छैनन्। अन्य दुई निर्वाचन क्षेत्रमा भने प्रधानमन्त्री तथा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड र नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा आफैं पनि सक्रिय छन्। दोस्रो तहका नेताहरु भने चुनाव घोषणादेखि नै फिल्डमा उत्रिएका छन्।

तीनवटै निर्वाचन क्षेत्रको प्रारम्भिक माहोल हेर्दा सत्ता पक्षका लागि अनुकुल छैन। चितवन-२ मा र तनहुँ-१ मा राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीले चुनौती दिइरहेको छ भने बारा-२ जनमत पार्टी अबरोधक बन्ने सम्भावना बलियो बन्दै गइरहेको छ।

सत्ता गठबन्धनमा दुई ठूला पार्टी कांग्रेस र माओवादीका साथै तीन अन्य दलहरु एकीकृत समाजवादी, जनता समाजवादी पार्टी र लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टीले गठबन्धन गरेर उम्मेदवार बनाएका छन्। त्यसैगरी प्रमुख प्रतिपक्ष दल नेकपा एमाले, जसपा र रास्वपाले आ-आफ्नै उम्मेदवार मैदानमा उतारेका छन्।

मंसिर ४ मा दलहरुले प्राप्त गरेको मतको योगफल निकाल्दा चितवन-२ बाहेकका क्षेत्रमा सत्ता गठबन्धन भारी मतले अन्य दलका उम्मेदवार भन्दा अघि हुनुपर्ने देखिन्छ। तर, संकेत त्यस्तो देखिरहेको छैन। तिनवटै निर्वाचन क्षेत्रमा नयाँ दल रास्वपा र जनमत पार्टीले सत्ता गठबन्धनले पाएको मतको योगफलको यसपल्ट फल प्राप्त नहुनेतर्फ माहोल बनाइरहेका छन्।

दोहोर्‍याएर चुनाव लड्दै दुई पार्टी प्रमुख
नागरिकता विवादमा अदालतले सांसद पद खारेज गरेपछि रास्वपा सभापति रवि लामिछाने चितवन-२ मा दोहोर्‍याएर उम्मेदवार बनेका छन्। मंसिर-४ को निर्वाचनमा फराकिलो मतान्तरले जितेका उनी त्यही नतिजा दोहोर्‍याउन सक्रिय छन्। त्यहाँको माहोल हेर्दा जित्न उनलाई त्यति समस्या देखिँदैन तर पहिलेकै मतान्तर कायम राख्न सक्छन् कि सक्दैनन् भन्ने सवाल उनीमाथि छ।

चार महिनाको अन्तरमा उनी सांसद मात्रै होइन, उपप्रधान तथा गृहमन्त्रीसमेत बनिसकेका छन्। त्यससँगै आएको नागरिकताको मुद्दाले उनको व्यक्तिगत क्रेजमा कति तलमाथि परेको छ, त्यसको मापन यो निर्वाचनबाट हुनेछ।

यसैगरी बारा- २ मा जसपा अध्यक्ष उपेन्द्र यादव पनि दोहोर्‍याएर चुनाव लड्दैछन्। यसअघि सप्तरी-२ मा तगारो बनेको जनमत पार्टी नै यसपल्ट पनि उनका लागि चुनौती बन्ने देखिन्छ। सत्ता गठबन्धनको साथ हुँदा पनि उनको जितको बाटो धमिलो बनेको देखिन्छ।

राष्ट्रपति पौडेल नै निर्वाचित भएको तनहुँ-१ मा कांग्रेसले विरासत जोगाउने सम्भावना क्षीण हुँदै गएको छ। सोही पार्टीमा सक्रिय स्वर्णीम वाग्लेको रास्वपा प्रवेशले कांग्रेसको गढमा यसपल्ट गडबढ हुने सम्भावना बलियो छ।

नैतिक संकटमा पर्न सक्छ गठबन्धन
यसरी हेर्दा सत्ता गठबन्धनले मंसिर ४ मा पाएको भन्दा दुई सिट गुमाउन सक्छ। त्यति गुमाउँदै अल्पमतमा त पर्दैन तर नैतिक संकट भने उत्पन्न हुनेछ। सत्ता गठबन्धनको लोकप्रियतामाथि नै प्रश्न उठ्ने भएकाले शीर्ष नेताहरु बारा-२ र तनहुँ- १ जोगाउन बढी सक्रिय छन्।

त्यही भएर सत्ता गठबन्धनको तर्फबाट प्रधानमन्त्री प्रचण्डसहित कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा, एकीकृत समाजवादीका अध्यक्ष माधव नेपाल लगायतका शीर्ष नेताहरु आफैं त्यहाँ पुगेर आश्वासनसमेत बाँडिरहेका छन्।

तनहुँ-१ मा कांग्रेसबाट उम्मेदवारी दिएका गोविन्द भट्टराईलाई जिताएर पठाए मन्त्री बनाउने आश्वासन प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड र कांग्रेस सभापति देउवाले दिएका छन्। सत्ता गठबन्धनका तर्फबाट बुधबार तनहुँको डुम्रेबजारमा आयोजित भेलामा सम्बोधन गर्दै प्रधानमन्त्री प्रचण्डले भने, ‘मैले भन्न खोजेको कुरा शेरबहादुर देउवाजीले ‘उहाँ मन्त्री हुनुहुन्छ’ भन्नुभयो। म प्रधानमन्त्री छु। मन्त्री बनाउने मैले हो अहिले।’

त्यसैगरी बारामा पुगेर देउवाले ‘मधेशको सच्चा नेता उपेन्द्र’ भएको बताए। प्रचण्डले नागरिकताको समस्या समाधान हुने आश्वासन दिनुका साथै निजगढ विमानस्थल पनि बनाउने बताएका छन्।

बिहीबार बाराको गढीमाइमा सत्ता गठबन्धन दलहरूद्वारा आयोजित चुनावी सभालाई सम्बोधन गर्दै प्रधानमन्त्री प्रचण्डले भने, ‘यसपटक गाँठो पार्ने होइन, गाँठो फुकाउने राष्ट्रपति पाएका छौं। त्यसैले नागरिकताको समस्या छिट्टै समाधान हुनेछ। नागरिकता समस्या मधेशको मात्र समस्या होइन, देशको समस्या हो। यो समस्यालाई दीर्घकालीन रूपमा समाधान गरिनेछ।’

उनले निजगढ विमानस्थल छिट्टै शिलान्यास गरिने आश्वासन पनि दिएका छन्। उनले भने, ‘पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल उद्घाटनका बेला मैले भनेको थिएँ, निजगढ विमानस्थल छिट्टै अगाडि बढाउँछौं। म तपाईंहरूसामु प्रतिबद्धता व्यक्त गर्छु, निजगढ विमानस्थलको गृहकार्यसम्बन्धी काम सकेर छिट्टै यसको शिलान्यास गरिनेछ। गढीमाईलाई अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटनको केन्द्र बनाउन पहल हुनेछ। गढीमाई विकास समिति बनाएर यसको संरक्षण र प्रवर्द्धन गरिनेछ। कोभिडको बेला बन्द भएको नाका सुचारू गरिनेछ र विद्युतीय सिंचाइँ प्रणालीमार्फत् सिंचाइँको व्यवस्था गरिनेछ। उपेन्द्रजीको नेतृत्वमा यस क्षेत्रको विकासका लागि सरकारले विशेष ध्यान दिनेछ।’

पार्टीहरुले बिहीबार अन्तिम चुनावी सभाहरु गरेका छन्। रातिदेखि मौन अवधि सुरु हुनेछ। उपनिर्वाचनको मतदान गर्ने दिन नजिकिदै गर्दा नयाँ दलहरु एक-एक सिट बढाएर आउने सम्भावना देखिँदैछ। जसले लामो समयदेखि शासन गरिरहेका पुराना दलहरुलाई ‘सच्चिने कि सकिने’ मध्य एक रोज्न जनाउ घन्टीसमेत बजाउनेछ।