काठमाडौं महानगरको व्यवस्थित पार्किङ कार्यक्रम: कहाँ कति बने ‘बेसमेन्ट पार्किङ’?

पूर्वाधार

कल्पना घिमिरे आइतबार, वैशाख २४, २०८० ०७:२८

फाइल तस्बिर

काठमाडौं– एक वर्षअघिसम्म काठमाडौं महानगरपालिका क्षेत्र भित्र अव्यवस्थित पार्किङको ठूलो समस्या थियो। निजी क्षेत्रले ठूला भवन बनाउँदा महानगरसँग ‘बेसमेन्ट पार्किङ’ लागि स्वीकृति लिए पनि ती क्षेत्र अन्य प्रयोजनमा प्रयोग गरिरहेका थिए।

गत वैशाखमा महानरमा प्रमुख बालेन्द्र शाहको नयाँ नेतृत्व आएको केही महिनापछि शाहले महानगर क्षेत्रभित्र पार्किङ व्यवस्थापन कार्यक्रम कडाइका साथ सुरु गरे। उक्त कार्यको जिम्मा महानगर प्रमुख शाहले ‘महानगर प्रहरी बल’लाई दिएका थिए।

त्यसपछि महानगर प्रहरीले महानगर क्षेत्रभित्रका अव्यवस्थित पार्किङ हटाउन थाल्यो। बेसमेन्ट पार्किङका लागि स्वीकृति लिएको क्षेत्रमा पार्किङ स्थल बनाउन थालियो। उक्त कार्य अहिलेसम्म निरन्तर चलिरहेको छ। अहिले सडक क्षेत्रको पार्किङ हटाएर पार्किङ क्षेत्र छुट्याउने कार्य भइरहेको महानगर प्रहरी प्रमुख राजुनाथ पाण्डेले बताए। नयाँ नेतृत्व आएको एक वर्ष पुग्नै लाग्दा महानगरले पार्किङ व्यवस्थापनको समस्या करिब हटाइसकेको महानगर प्रहरी प्रमुख पाण्डेले जानकारी दिए।

‘नयाँ नेतृत्व आइसकेपछि काठमाडौंको पार्किङ व्यवस्थित गर्नुपर्छ, सडकको कालोपत्रमा पार्किङ गरेर सडक अवरुद्ध गर्ने, ट्राफिक जाम गर्ने जस्ता समस्यालाई हेरेर भवन बनाउँदा महानगरपालिकासँग बेसमेन्ट भनेर पार्किङ देखाउने तर विभिन्न गतिविधिमा प्रयोग गर्ने कुरालाई निरुत्साहित गर्नुपर्छ भनेर मेयरसाबको निर्देशन अनुसार काम भएको छ। यो बेसमेन्ट पार्किङ भएको ठाउँमा बेसमेन्ट पार्किङ गर्नुर्‍यो। बेसमेन्ट पार्किङ नभएको ठाउँम कालोपत्रेमा भएको पार्किङ हटाउनुपर्छ भन्ने हिसाबले पार्किङ हटाउने र बनाउने कार्य भएको हो’, उनले भने।

पार्किङ प्रयोजनको लागि स्वीकृति दिइएको ठाउँमा पार्किङ प्रयोजन नै हुनुपर्छ, कालोपत्रे गरिएको क्षेत्र सवारी साधन गुड्ने ठाउँ भएकाले त्यहाँ सवारी नै गुड्नुपर्छ, त्यहाँ पार्किङ गरिनु हुँदैन भन्ने महानगरको नीति रहेको उनले बताए। अहिले काठमाडौं महानगर क्षेत्रभित्र यो कालोपत्रे सडकको पार्किङ हटिसकेको र कहिँ केही रहेको हुनसक्ने उनको भनाइ छ।

यस्तै कोर–सिटीमा पार्किङ नै छैन। त्यहाँका जनप्रतिनिधिहरुले बाटो अवरुद्ध हुनेगरी पार्किङ गरिरहेका छन्। कोर–सिटिमा चरणबद्ध रुपमा नियमित पार्किङ हटाउने नगरप्रहरी प्रमुख पाण्डेले बताए। ‘मानेनन् भने त्यहाँबाट सवारी साधन उठाउँदै कारबाहीको दायरामा ल्याउने काम पनि गरिरहेका छौं’, उनले भने।

कहाँ कति बने?
महानगर क्षेत्रभित्र ७५ देखि १०० वटासम्म बेसमेन्ट पार्किङ बन्ने प्रहरी प्रमुख पाण्डेले बताए। ‘व्यक्तिले निजी जग्गामा पनि पार्किङ स्थल निर्माण गरेका छन्। अहिले काठमाडौंमा पार्किङको समस्या छैन। पार्किङ व्यवस्थित भइरहेको छ। स्थानीयहरुले बेसमेन्ट पार्किङ बनाइरहेका छन्,’ उनले भने।

अहिलेसम्म महानगर क्षेत्रभित्र २३ स्थानमा बेसमेन्ट पार्किङ सञ्चालनमा आएका छन्। जसमध्ये नयाँ बानेश्वरमा बानेश्वर प्लजा, बानेश्वर कम्प्लेक्स, जी सप, बुक भवन, मीनभवन नजिकैको घर, रारा कम्प्लेक्स, युएफओ बिल्डिङ, पुल हाउस बिच पछाडी गरी ८ स्थानमा पार्किङस्थल प्रयोगमा आएका छन् भने पुरानो बानेश्वरमा एउटा हङ्गर स्टेशनको पार्किङ प्रयोगमा आएको छ।

यस्तै शंखमूलको बर्गर हाउस र शंखमूल प्लाजा र कृष्टल हाउसमा गरी शंखमूलमा ३ स्थानमा पार्किङ प्रयोगमा आएको छ। त्रिपुरेश्वरमा राहदानी विभाग र थकाली हाउस गरी २ स्थानमा पार्किङ स्थल प्रयोगमा आएको महानगरले जनाएको छ।

यता न्यूरोडमा सुरज आर्केट मखनमा पार्किङ प्रयोगमा आएको छ भने कलंकीमा नेशनल अस्पतालको पार्किङ प्रयोगमा ल्याइएको छ। कुलेश्वरमा कृष्ण सदन कम्प्लेक्स, कालीमाटीमा महालक्ष्मी प्लाजा र मुक्तिनाथ विकास बैंकको पार्किङ पनि प्रयोगमा आएको छ। गामवेशी दोहोरी साँझ र सालेनो दोहोरी साँझ नयाँ बसपार्कमा, नेश्नल डेन्टल अस्पताल पानी पोखरी, नेपाल ट्रष्टको विल्डिङ दरबारमार्ग, महालक्ष्मी विकास बैंक मैतीदेवीको पार्किङ प्रयोग आएको महानगरपालिकाले जनएको छ।

२४ स्थानमा खाली गराइएको र पार्किङ सञ्चालन सुरू भइसकेका छन्। बत्तीसपुतलीको कट्टी पोलको पार्किङ खाली गराइएको छ तर प्रयोगमा भने आइसकेको छैन। बानेश्वरको शिव मिष्ठान्नको पार्किङ पनि खाली गराइएको महानगरपालिकाले जनाएको छ।

बेसमेन्ट पार्किङ खाली गरी प्रयोगमा आएका स्थानहरु
क्र=स	स्थान
१	बानेश्वर प्लाजा	प्रयोगमा आएको]
२	जी सप बानेश्वर	प्रयोगमा आएको]
३	बिओके भवन बानेश्वर	प्रयोगमा आएको
४	मीनभवन कलेज जाने तर्फको घर	प्रयोगमा आएको]
५	बानेश्वर चोकको पुलसँगै रारा कम्प्लेक्स	प्रयोगमा आएको]
६	बानेश्वर चोकको पुलसँगै यूएफओ बिल्डिङ	प्रयोगमा आएको]
७	पुरानो बानेश्वरको हंगर स्टेशन	प्रयोगमा आएको
८	बत्तिस पुतली कट्टी पोल	खाली भएको
९	बानेश्वर चोकको शिव मिष्ठान्न	खाली भएको
१०	नयाँ बानेश्वर कम्प्लेक्स	प्रयोगमा आएको]
११	शंखमूल तर्फ जाँदाको बर्गर हाउस	प्रयोगमा आएको
१२	शंखमूल प्लाजा	प्रयोगमा आएको
१३	कृष्टल हाउस शंखमूल	प्रयोगमा आएको
१४	नयाँ बानेश्वर पूल बीच पछाडि	प्रयोगमा आएको
१५	शंखमुल एरियामा दुईवटा	खाली भएको]]
१६	राहदानी विभाग त्रिपुरेश्वर	प्रयोगमा आएको
१७	थकाली हाउस, त्रिपुरेश्वर	प्रयोगमा आएको
१८	आर बी कम्प्लेक्स, खिचापोखरी	खाली भएको
१९	सुरज आर्केट मखन	प्रयोगमा आएको
२०	नबिल बैंक, न्यूरोड	खाली भएको
२१	नेशनल अस्पताल, कलंकी	प्रयोगमा आएको
२२	कृष्ण सदन कम्प्लेक्स कुलेश्वर	प्रयोगमा आएको
२३	लोकमानसिंह भवन बल्खु'	खाली भएको
२४	अंशु कम्प्लेक्स, कुलेश्वर कुलेश्वर	खाली भएको
२५	मुक्तिनाथ विकास बैंक, कालीमाटी	प्रयोगमा आएको
२६	महालक्ष्मी प्लाजा, कुलेश्वर	प्रयोगमा आएको
२७	रामसिता बहुउद्देश्यीय भवन बल्खु'	खाली भएको
२८	सहिद गंगालाल अस्पताल, कलंकी	खाली भएको
२९	शहिद दोहोरी साझ–नयाँ बसपार्क	खाली गराइ प्रयोगमा नआएको
३०	सालेनो दोहोरी साझ, नयाँ बसपार्क	पार्किङ सञ्चालनमा रहेको
३१	प्रदेशी दोहोरी साँझ, नयाँ बसपार्क	खाली गराइ प्रयोगमा नआएको
३२	गामवेसी दोहोरी साँझ, नयाँ बसपार्क	पार्किङ सञ्चालनमा रहेको
३३	पछेवरी दोहोरी साँझ, नयाँ बसपार्क	खाली गराइ बन्द रहेको
३४	गोधुली दोहोरी साँझ, नयाँ बसपार्क	खाली गराइ बन्द रहेको]
३५	तुष्णा दोहोरी साँझ, नयाँ बसपार्क	खाली गराइ बन्द रहेको]
३६	ढोरपाटन दोहोरी साँझ, नयाँ बसपार्क	खाली गराइ बन्द रहेको
३७	नेशनल डेण्टल अस्पताल, पानीपोखरी	पार्किङ सञ्चालनमा रहेको
३८	टिभिएस सर्मिस सेन्टर, महाराजगञ्ज	खाली गराइ बन्द रहेको
३९	हिरो होण्डाको सर्भिसिङ्ग सेन्टर, बसुन्धरा	खाली गराइ बन्द रहेको]
४०	नेपाल ट्रष्टको विल्डिङ्ग, दरवारमार्ग	पार्किङ सञ्चालनमा रहेको
४१	दरबार मल, दरबारमार्ग	खाली गराइ बन्द रहेको
४२	आइ क्लब, दरबारमार्ग	खाली नगराएको
४३	टाइम्स ईन्टर नेशनल कलेज, डिल्ली बजार	खाली नगराएको, क्यान्टिन सञ्चालनमा रहेको
४४	कामना विकास बैंक, ठमेल	खाली गरिरहेको
४५	खड्का भवन, सामाखुशी	खाली गराइ बन्द रहेको
४६	पुरानो अल नेपाल हस्पिटलको भवन, सामाखुशी	खाली गराइ बन्द रहेको
४७	पुरानो अलनेपा हस्पिटलको भवन, कोरियन शप, सामाखुशी	खाली गराइ बन्द रहेको
४८	महालक्ष्मी विकास बैक, मैतिदेवी	पार्किङ सञ्चालनमा रहेको
५९	नारायणी इन्टरनेशनल प्लाइउड, मैतिदेवी	खाली नगरेको, फेरि ताकेता गरेको
५०	नितेश मिठाई पसल, गोंगबुचोक	हाल स्टोरका रुपमा सञ्चालनमा रहेको
५१	पुरानो पूर्णिमा दोहोरी, ठमेल	खाली गराइ बन्द रहेको