चुरे (कैलाली)–कैलालीको चुरे गाउँपालिका ५ पट्रेनीका नरभान धामी एक सातादेखि पालमुनि बसिरहेका छन्। वडा नम्बर ५ कै सडक छेउमा बेल्चप्लान भन्ने स्थानमा नेपाल रेडक्रस सोसाईटी कैलालीले उपलब्ध गराएको पालमुनि उनी बसेका छन्।
साउन १७ गते (शुक्रबार) राति उनको घरको छेउबाटै पहिरो गएपछि उनी विस्थापित भए। भन्छन्, ‘पहिरोले बस्ती नै जोखिममा छ। अहिले रेडक्रस सोसाइटीले दिएको पालको सहारामा सडक छेउमै बसेको छु।’
उनी दिनभरि बस्तीमा आफनो खेतबारी र पशुचौपाया हेर्न जान्छन् भने रात परेपछि सपरिवार त्यही पालमुनि बिताउँछन्।
सोही वस्तीका अर्जुनबहादुर धामी पनि वर्षा नसकिएसम्म पालमै बस्ने तयारीमा छन्। उनले भने, ‘पानी पर्यो कि पहिरोको जोखिम छ। बस्तीमा बस्न सक्ने अवस्था रहेन। त्यसैले वर्षात नसकिएसम्म यही सडकमा बस्छौं ।’
स्थलगत रिपोर्टिङका लागि नेपाललाईभकर्मी शनिबार त्यहाँ पुग्दा २५ घरपरिवार सडक छेउमा पाल टाँगेर बसिरहेका थिए। थप चार परिवार पाल टाँग्ने तयारीमा थिए। कोही त्यही पालमुनि बस्न आवश्यक कपडा ल्याउदै थिए।
सोही बस्तीका जग्गो धामीको घर पनि पहिरोले बगायो। उनी पनि बिस्थापित भए। उनको ५ जनाको परिवार छ। भने, ‘पहिरोले घर लग्यो। अहिले त्यहाँ बस्न सक्ने अवस्था छैन। सरकारले पनि हाम्रा बारेमा सोचेको छैन।’
चुरे गाउँपालिकाका काँग्रेस नेता गोपाल शाहले गाउँपालिकाले आयोजना गरेको आर्थिक वर्ष २०७७÷७८ को सार्वजनिक सुनुवाइ कार्यक्रममा गाउँपालिकाले पहिरोपीडितको उचित व्यवस्थापनमा ध्यान दिनुपर्ने सुझाव दिए। उनले भने, ‘गाउँपालिकाका अधिकांश बस्ती अहिले पहिरोका कारण जोखिममा छन्, कतिपय वस्ती अहिले विस्थापित भइसकेका छन् । तर, गाउँपालिकाले उनीहरुको उचित वसोबासका विषयमा ध्यान दिएको छैन।’
सडकमै रात बिताइरहेका यकम थापा मगरले पालमुनि बस्न असहज भएपनि पहिरोबाट बँच्न सडकमा आएर बस्नुपरेको दुःखेसो गरे। उनले पहिरोबाट विस्थापित भएका परिवारलाई सुरक्षित बसोबासको व्यवस्थापन गर्नुपर्ने माग गरे। रेडक्रसबाट उपलब्ध गराइएको पाल देखाउँदै उनले भने, ‘यो पालले केही दिन त यही बसोबास गर्न सकौला तर, भोलि कसरी त्यही बस्तीमा फर्कने?’
वस्तीमा बसेयता बाढी तथा पहिरोको समस्या नझेलेका उनी यस वर्षको लगातारको वर्षाका कारण पीडित भए ।
सोही वडाका धौले बोहराले भने, ‘माथि र तल दुवैतिरबाट पहिरो गइरहेको छ।’ उनले सबैतिरबाट पहिरो गएपछि सडकको बास भएको बताए। २०५२ सालमा पहिरोका कारण सोही वस्ती बगाएको थियो। त्यतिबेला त्यहाँका बासिन्दा खुटियामा गएर बसेका थिए। उनले बस्ती स्थानान्तरण गरि बाढी तथा पहिरोबाट जोखिममुक्त गराउन सरकारले कार्यक्रम अघि बढाउन आग्रह गरे।
पट्रेनीका २९ घरका एक सय ५१ जना विस्थापित भएको चुरे गाउँपालिकाका प्रवक्ता नरबहादुर तामाङले बताए। उनले भने, ‘अहिले पुरै घरपरिवार त सडकमै बसोबास गर्न आएका छैनन। हामीले जानकारी पाएसम्म २७ घरपरिवार त्यहाँ (बेल्चप्लान) सडक छेउमा पाल टाँगेर बसेका छन् भने अन्य घरपरिवार पनि आउने क्रम जारी छ ।’
उनले वडा नम्बर ५ का पट्रेनीसँगै राजवन र गुणीगाउँको वस्ती पनि विस्थापित भएको बताए । उनले भने, ‘बस्ती स्थानान्तरण नगरेसम्म समस्या समाधान हुँदैन।’
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1751879619.webp)
-1749826086.png)
