रुपन्देही २: विष्णु पौडेललाई 'ब्रेक' लगाउन सफल होलान् केशव थापा?

निर्वाचन विशेष

प्रतिक पौडेल बुधबार, कात्तिक २३, २०७९ १७:४८

बुटवल- प्रतिनिधि सभा निर्वाचनमा चर्चामा रहेको क्षेत्रमध्येको एक हो, रुपन्देही- २। हालका गृहमन्त्री बालकृष्ण खाँणले २०४८ को आमनिर्वाचन र एमालेका पूर्वनेता मोदनाथ प्रश्रितले पनि २०५१ को आमनिर्वाचनमा यही क्षेत्रबाट विजय हासिल गरेका थिए।

खाणले यो क्षेत्र छोडेपछि केही समय नेपाली कांग्रेसका नेता स्व सूर्यप्रसाद प्रधानले वर्चश्व जमाए। तर, २०६४ सालको पहिलो संविधानसभा निर्वाचनमा नेकपा एमालेका उपाध्यक्ष विष्णु पौडेल स्याङ्जा हुँदै पाल्पा भएर रुपन्देही झरे। पौडेल रुपन्देही झरेदेखि अहिलेसम्म ३ पटकसम्म यस क्षेत्रबाट विजयी भइसकेका छन्।

पौडेलले पनि यस क्षेत्र छाड्ने चर्चा चल्ने नगरेको होइन। खासगरी २०७० सालमा सम्पन्न दोस्रो संविधान सभा चुनावमा उनी नवलपरासी जाने चर्चा थियो। तर, स्थानीय नेताहरुको दबाबमा उनी यसै क्षेत्रबाट उम्मेदवार बने। र माओवादीका उम्मेदवार डा बाबुराम भट्टराईलाई पराजित गरे। त्यसपछि भने यस क्षेत्रमा उनको प्रभाव झनै बढ्यो। २०७४ सालको प्रतिनिधि सभा निर्वाचनमा पनि उनलाई सफलता मिल्यो।

पौडेलको प्रभाव पार्टीभित्र पनि बढ्दै गएको छ। एमालेको दशौं महाधिवेशनका बेलामा उनी महासचिवका दाबेदार थिए। तर, अन्तिममा उपाध्यक्ष बनाइए। नेकपाकालीन महासचिव रहेका उनी पार्टी बाहिर पनि समन्वयकारी छविका कारण प्रभावशाली प्रतीत हुन्छन्।

मंसिर ४ को निर्वाचनमा सत्ता गठबन्धनको कमजोरीले गर्दा पौडेललाई सहजता थपिएको आकलन भइरहेको छ। यहाँ सत्ता गठबन्धनको उम्मेदवारी खारेज भएपछि राष्ट्रिय जनमुक्ति पार्टीका कार्यकारी अध्यक्ष केशव थापा सूर्यवंशीलाई समर्थन गरेको छ। यस क्षेत्रमा साना पार्टी र स्वतन्त्र उम्मेदवार गरी १५ जना उम्मेदवार भए पनि मुख्यगरी पौडेल र सूर्यवंशीबीच नै हुने देखिन्छ।

राजनीतिक विश्लेषक डा बुद्ध थापा भन्छन्, 'सत्ता गठबन्धनले पौडेलको विरुद्ध बलियो अनुहार नदिँदा उनलाई नै जितका लागि सहज हुने देखिन्छ।'

थापाका अनुसार, यदि मतदाताले नेतृत्व परिवर्तन नै रोजेको अवस्थामा भने केशव थापाले जित निकाल्न सक्छन्। त्यसका लागि गठबन्धन दलभित्र एकता भएर उनलाई जिताउन लागे भने जितको सम्भावना छ।

नेपाली कांग्रेसका रुपन्देही- २ का क्षेत्रीय सचिव प्रजापाल गिरी भने सत्ता गठबन्धन थापालाई जिताउन एक भएको बताउँछन्। उनी अब पनि पौडेललाई नै निरन्तरता दिने कुरामा बिमति भएको बताउँछन्।

बुटवल उपामहानगरपालि- ११ मा बस्दै आएकी विमला तिवारी निर्वाचनमा विष्णु पौडेलले सुकुम्बासीहरुलाई प्रत्येक चुनावमा लालपुर्जा बाँड्ने आश्वाशन दिँदै आए पनि अहिलेसम्म नदिएका कारण यसपटकको निर्वाचनमा त्यसको असर देखिने बताउँछिन्। उनका अनुसार, पौडेलले बिगतमा गरेका वाचाहरु पूरा गर्न नसकेका कारण मतदाताहरुले यसपटक नयाँ अनुहारलाई मत खसाल्नेछन्।

बुटवल उपमहानगरपालिका- ८ का मेकबहादुर पुन भने फरक तर्क गर्छन्। भन्छन्, ‘पौडेल नेकपा एमालेका प्रभावशाली नेता र केन्द्रमा समेत राम्रो पहुँच भएका कारण पौडेलको विकल्प कोही पनि छैन।’ उनी रुपन्देही- २ को विकासमा पौडेलको योगदान अतुलनीय भएकाले पनि पौडेल सहजै चुनाव जित्ने बताउँछन्।

वैशाखको स्थानीय तहको निर्वाचनमा यस क्षेत्रमा पर्ने पालिकाहरुका वडाहरुमा वडाअध्यक्षले पाएको मतलाई आधार मान्ने हो भने नेपाली कांग्रेसले ३४ हजार ९ सय ५९ मत ल्याएको थियो। नेकपा एमालेले ३३ हजार ४ सय ८७, राप्रपाले ३ हजार ४ सय ६२, माओवादी केन्द्र ३ हजार १ सय ८८ , नेकपा एकीकृत समाजवादीले १ हजार ३ सय ३६ र राष्ट्रिय जनमुक्ती पार्टीले २ हजार ५३ मत ल्याएका थिए।

प्रतिनिधि सभा निर्वाचनमा राप्रपाले एमालेलाई सहयोग गर्ने समझदारी भएको छ। जसका कारण एमाले र राप्रपाको एकीकृत मत ३७ हजार ९ सय ४९ हुन्छ। अर्कोतिर, सत्ता गठबन्धन र जनमुक्ति पार्टीको मत ४१ हजार ५ सय २६ हुन आउँछ। यसरी सत्ता गठबन्धनका दलहरुले स्थानीय तहको निर्वाचनमा पाएको मत सूर्यवंशीलाई खस्ने हो भने उनले जित्न सक्छन्।

तर राजनितिक विश्लेषक थापा भने स्थानीय तहमा वडा अध्यक्षहरुलाई आएको मतलाई मात्र आधार मान्न नसकिने बताउछन्। थापा भन्छन्, ‘पौडेल केन्द्रीय राजनीतिमा प्रभावशाली व्यक्तित्व हो। त्यसको असर आम मतदातामा पर्न जान्छ। त्यसैले स्थानीय तहको निर्वाचनको मतलाई आधार मानेर विश्लेषण गर्न कठिन हुन्छ।’

उनी मतदाताले के सोचेर कसलाई मत दिन्छन् भन्ने आकलन गर्न नसकिने बताउँछन्।