रुपन्देहीमा कांग्रेसको शक्ति ६ महिनामै तहसनहस

निर्वाचन विशेष

प्रतिक पौडेल बुधबार, मंसिर १४, २०७९ २०:४०

बुटवल- गत वैशाख ३० मा सम्पन्न स्थानीय तह निर्वाचनमा नेपाली कांग्रेस रुपन्देहीमा पहिलो दल बन्यो। स्थानीय निर्वाचनमा कांग्रेसले रुपन्देहीका १६ वटा पालिकामध्ये १० वटामा जित निकालेको थियो।

२०७४ सालको स्थानीय निर्वाचनमा ७ वटा पालिकामा जितेको नेकपा एमाले यस पटक २ वटामा मात्र विजयी भएको थियो। २०६४ को प्रतिनिधि सभा निर्वाचनमा नेपाली कांग्रेसले ५ मध्ये ३ वटा क्षेत्र जितेको थियो भने २ वटामा एमालेले जितेको थियो।

नेपाली कांग्रेस यस पटकको स्थानीय निर्वाचनमा रुपन्देहीमा शक्तिको रुपमा उदाएको थियो। तर त्यो शक्ति ६ महिनामै तहसनहस भयो। स्थानीय तह निर्वाचन भएको ६ महिना बित्दा नबित्दै प्रतिनिधि सभा निर्वाचनमा नेपाली कांग्रेस रुपन्देहीमा प्रत्यक्षतर्फ 'क्लिन स्विप' भएको छ।

नेपाली कांग्रेस रुपन्देहीमा क्लिन स्विप हुनुको कारण मतदाता कम भएर भने होइन। समानुपातिक मत हेर्ने हो भने कांग्रेसले ९१ हजार ५ सय ३४ मत ल्याएर पहिलो दल बनेको छ। कांग्रेसलाई पछ्याएको एमालेले ७८ हजार ३ सय ५९ मत ल्याएको छ। तेस्रोमा रहेको छ ६६ हजार १ सय ७९ ल्याएको राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी।

मतदाता सबैभन्दा धेरै भएको दल किन पछारियो त रुपन्देहीमा? अहिले जिल्लामा यो विषय चर्चामा रहेको छ। नेपाली कांग्रेसले रुपन्देहीमा शक्ति आर्जन गरेको ६ महिना पनि टिकाउन नसक्नुको मुल कारण कांग्रेस भित्रकै अन्तरकलह र सांगठनिक कमजोरी भएको स्थानीय नेताहरु बताउँछन्।

समाजशास्त्री उमेशचन्द्र रिजाल भन्छन्, 'पुराना त्यागी कार्यकर्ताहरुलाई साथमा लिएर हिँड्न नसक्नु, संगठन परिचालनमा कमजोर हुनु, सबैलाई मिलाएर लैजान नसक्नु लगायत कारणले नेपाली कांग्रेस रुपन्देहीमा शून्य भएको हो।'

पार्टीका अधिवेशनहरुमा केन्द्रीय नेता हावी हुँदा विवाद बढ्नु, बढेको विवाद साम्य पार्नुको सट्टा पन्छाएर लैजानु, जिल्लाका केन्द्रीय नेता सीमित घेराबन्दीमा रमाउनु, विगतमा पार्टी छोडेर हिँडेकालाई अघि बढाएर हिँड्नु र निर्वाचनमा आफूले आफैंलाई हराउन भूमिका खेल्नुले रुपन्देहीमा कांग्रेसको पराजय भएको एक स्थानीय नेता बनाउँछन्।

पहिले कांग्रेसले जितेको क्षेत्र रुपन्देही- ४ र ५ मा यस पटक पराजित हुनुको मुल कारण पहिला जितेर गएका उम्मेद्वार दोहोरिन खोज्दा अलोकप्रिय हुनु र उम्मेदवारको अहं मुख्य रहेको स्थानीय कार्यकर्ताको दावी छ।

गत स्थानीय निर्वाचनमा सिङ्गो बुटवल उपमहानगरपालिकामा बर्चश्व जमाए पनि गठबन्धनका कारण प्रतिनिधि सभा निर्वाचनमा कांग्रेस रुपन्देही- २ उम्मेदवारविहीन भयो। राजनीतिक विश्लेषक डा बुद्ध थापा भन्छन्, 'नेपाली कांग्रेसबाटै बलियो उम्मेदवार दिन सकेको भए रुपन्देही- २ जित्ने बलियो सम्भावना थियो।'

रुपन्देही- ३ मा गृहमन्त्री बालकृष्ण खाँणले नै पराजय भोग्नुपर्यो। यसको मुल कारण गृहमन्त्रीको कार्यशैली र अन्तरकलह नै बढी देखिएको छ। रुपन्देहीमा नेपाली कांग्रेस मात्र होइन, कांग्रेस नेतृत्वको गठबन्धन नै सफल हुन सकेन। रुपन्देही- २ मा गठबन्धनका सबै उम्मेदवारले हार ब्यहोर्नुपर्यो भने रुपन्देही- १ मा गठबन्धनको सहयोगमा उठेका स्वतन्त्र उम्मेदवार घनश्याम भुसालले पनि हार्नुपर्यो।

यसको प्रमुख कारण पनि नेपाली कांग्रेस भित्रको अन्तरकलह नै हो। स्थानीय स्तरमा भएका चर्चा अनुसार यी दुई क्षेत्रमा नेपाली कांग्रेसका आफ्नै आकांक्षी रहेको र उनीहरु उठ्न नपाएपछि पार्टीले समर्थन गरेका उम्मेदवारलाई हराउन भूमिका खेलेको आरोप छ।