प्रधानमन्त्री प्रचण्डका लागि कांग्रेसको विश्वासको मत कति फाइदाजनक?

राजनीति

नवीन झा बुधबार, पुस २७, २०७९ ०७:५२

काठमाडौं– प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाललाई नेपाली कांग्रेसले विश्वासको मत दिएपछि त्यसले नेपालको राजनीतिमा तरंग ल्याएको छ। कांग्रेससँगको सहमति भंग गर्दै १० पुषमा नेकपा (एमाले)सँग मिलेर प्रधानमन्त्री बनेका प्रचण्डलाई कांग्रेसले अन्तत: विश्वासको मत दिएको छ।

यसलाई सत्तारुढ प्रमुख घटक एमालेले ‘जालझेल’को दृष्टिकोणले हेरेको छ। संसद्लाई प्रतिपक्षीविहीन बनाएको भन्दै आम जनमानसले भने कांग्रेसको आलोचना गरिहेका छन्।

स्वयम् प्रधानमन्त्री प्रचण्डले भने आफ्नो सफलता ठानेका छन्। उनले आफूमाथि पहिलो पटक ‘न्याय’ भएको दाबी गरेका छन्।

आखिर कांग्रेसले दिएको विश्वासको मत प्रधानमन्त्री प्रचण्डका लागि कति सहज वा कति असहज छ त? यसको ठोस आकलन अहिले नै गर्न नसकिए पनि विभिन्न टिकाटिप्पणीहरु हुन थालेका छन्।

नेपाली कांग्रेसको विश्वासको मत दिएसँगै धेरैले कतै राष्ट्रपति र सभामुख निर्वाचनमा एमाले कमजोर बन्ने त होइन भन्ने आशंका गरेका छन् भने कतिपयले ०५१ को इतिहास त दोहोरिने होइन भन्दै चिन्ता व्यक्त गरेका छन्।

सोमबार साँझ प्रधानमन्त्री प्रचण्डले कांग्रेस सभापति देउवाको निवासमै पुगेर विश्वासको मत दिन आग्रह गरेका थिए। प्रचण्ड सोमबार साँझ अबेरसम्म कांग्रेस सभापति देउवासहित उपसभापति पूर्णबहादुर खडका र नेता कृष्णप्रसाद सिटौलासँग छलफलमा थिए।

विश्वासको मत

त्यसपछि कांग्रेसले मंगलबार विहानै पार्टीका पदाधिकारीहरुसँग छलफल गर्दै कार्यसम्पादन बैठक मार्फत् निर्णय गरेर प्रधानमन्त्री प्रचण्डलाई विश्वासको मत दिएको छ। कांग्रेसले विश्वासको मत दिएसँगै प्रधानमन्त्रीले संसद्को दुई तिहाईसहितको विश्वासको मत पाएका छन्।

एमाले माओवादी गठबन्धनको बहुमत हुँदा–हुँदै प्रधानमन्त्री प्रचण्ड आखिर किन कांग्रेसको मत लिन कस्सिए? यसलाई राजनीतिक वृत्तमा चासोपूर्वक हेरिएको छ। वरिष्ठ पत्रकार तारानाथ दाहाल प्रचण्ड आफ्नो दुई वर्षको कार्यकाल ढुक्क ढंगले चलोस् भन्ने रणनीतिमा कांग्रेसको मत लिन पुगेको दाबी गर्छन्।

‘प्रधानमन्त्रीमा कतै न कतै एमाले र तीनका अध्यक्ष केपी ओलीप्रति ढुक्क हुन सकेका छैनन् जस्तो देखिन्छ,’ दाहाल भन्छन्, ‘उनले त्यही भएर कांग्रेसको मत लिएको देखिन्छ।’

सोमबार प्रधानमन्त्री प्रचण्ड कांग्रेस सभापति देउवासँग भेट्नुअघि माओवादी नेता जनार्दन शर्माले पनि देउवा र कांग्रेस नेता रामचन्द्र पौडेलसँग भेटेर कुरा गरेका थिए।

तर, कांग्रेसले प्रधानमन्त्रीलाई विश्वासको मत दिएपछि यसको असर आगामी राजनितीमा पर्ने दाहालको टिप्पणी छ। ‘चाँडै राष्ट्रपति र सभामुखको निर्वाचन होला,’ दाहाल भन्छन्, ‘त्यतिबेला यसको असर देखिन सक्छ।’

कतिपयले कांग्रेसले राष्ट्रपति र सभामुखमध्ये एउटा पदको बार्गेनिङ्ग गरेर विश्वासको मत दिएको चर्चा गरेका छन्।राजनीतिक विश्लेषक जुगल भुर्तेल कांग्रेसले विश्वासको मत दिनुमा दुुईटा कारण रहेको देख्छन्। उनी भन्छन्, ‘यसमा कतै न कतै लेनदेन भएको दखिन्छ। अर्को कुरा यसमा कांग्रेसले राजनीतिक चलखेलको स्पेश बनाएको छ।’

भुर्तेल कांग्रेसले राष्ट्रपति वा सभामुख पदका लागि संसदीय प्रणालीको उपहास गरेको टिप्पणी गर्छन्। ‘संसदीय सर्वोच्चताको लागि कांग्रेसले एउटा वा दुईटा पदमा भुल्नु दुर्भाग्यको कुरा हो,’ भुर्तेल भन्छन्, ‘प्रतिपक्षविहीन संसद्ले अन्ततः कसैलाई पनि राम्रो गर्दैन।’

भुर्तेल प्रधानमन्त्री प्रचण्डका लागि पनि कांग्रेसको मत धेरै फाइदाजनक नहुने ठान्छन्। उनका अनुसार प्रधानमन्त्री प्रचण्डले एमालेलाई ‘साइजमा’ मा राख्न वा उसले धोका दिएको खण्डमा कांग्रेसको भर पर्नेगरी यो काम गरेको देखिन्छ। ‘तर त्यस्तो नहुन पनि सकिन्छ,’ भुर्तेल भन्छन्, ‘यो विशुद्ध केही कांग्रेसका षडयन्त्रकारीहरुले रचेको कुरा हो, यो भोलिको दिनमा प्रचण्डलाई पनि भारी पर्न सक्छ।’