तिहारका लागि यस वर्ष सयपत्रीको करिब ३ लाख माला आयात हुने

अर्थ समाचार

कल्पना घिमिरे बिहीबार, कात्तिक ३, २०७९ ०६:२४

काठमाडौं– नेपालमा उत्पादित फूलको मालाले यसपालि पनि धान्न नसक्ने अवस्था सिर्जना भएको छ। विगतका वर्षहरूमाझैँ यस वर्ष पनि छिमेकी मुलुकबाट सयपत्रीको माला आयात हुने देखिन्छ। यो वर्ष करिब तीन लाखको हाराहारीमा माला आयात गर्नुपर्ने अनुमान गरिएको नेपाल फ्लोरीकल्चर एशोसिएसनका अध्यक्ष मीनबहादुर तामाङ बताउँछन्।

यस वर्षको तिहारमा करिब २० लाख सयपत्रीको मालाको माग छ। त्यस्तै चार लाख मखमलीको माला र २० हजार गोदावरीको माला तिहारमा खपत हुने नेपाल फ्लोरीकल्चर एशोसिएसनको अनुमान छ। तर, नेपाली सयपत्री माला भने उत्पादन १७ लाख मात्रै छ। त्यो मध्येमा सयपत्रीको माला तीन लाख अपुग हुने देखिन्छ। तीन लाख माला चाहिँ छिमेकी मुलुक भारतबाट आयात गर्नुपर्ने हुन्छ। चार लाख मखमलीको माला र २० हजार गोदावरीको माला भने नेपाली उत्पादनले नै पुग्नेछ।

एशोसिएसनका अनुसार यस वर्षको तिहारमा सयपत्री फूलको मालाको थोक मूल्य प्रतिगोटा ५५ रुपैयाँ पर्नेछ। मखमली प्रतिगोटा ४० रुपैयाँ र गोदावरी प्रतिगोटा साइज हेरेर चार सयदेखि माथि हुनेछ। खुद्रा मूल्यबारे भने अहिले नै भन्न नसक्ने अध्यक्ष तामाङले बताए।

नेपाली उत्पादन प्रशस्त भएपनि अभाव
‘गत वर्षको तुलनामा यो वर्ष नेपाली उत्पादन प्रशस्तै रहेको छ। र, धेरै जिल्लाहरूमा अहिले सयपत्री फूलको खेती व्यापक रुपमा भएको हिसाबले यो वर्ष कम खपत हुने हामीले अनुमान गरेका छौँ। नेपाली सयपत्री फूलको माला आफ्नै उत्पादन १७ लाख छ। त्यसले अपुग हुने जस्तो सम्भावना छ। आवश्यक माला छिमेकी मुलुक भारतबाट आयात गर्ने हो,’ अध्यक्ष तामाङले भने।

अहिले स्वदेशमै ९५ प्रतिशतभन्दा बढी फूल उत्पादन हुने गरेको छ। तैपनि यस वर्ष तिहारमा सयपत्रीको माला अभाव हुने अनुमान गरिएको छ। केही वर्ष यता वार्षिक तीन अर्ब मूल्य बराबरका फूलको कारोबार हुने गरेको थियो। तिहारबाहेक अरु समयमा पनि फूलका माला दैनिक भारतबाट केही मात्रामा आयात हुने गर्छ। तर, यो वर्ष मनसुन सकिएपछि भने भारतबाट दैनिक आयात गर्न कम गरिएको छ।

अघिल्लो वर्ष तीन लाख ६५ हजार ओटाको हाराहारीमा भारतबाट ल्याइएका सयपत्री माला बिक्री भएको अध्यक्ष तामाङ बताउँछन्। पछिल्ला वर्षमा सयपत्री फूलमा देश आत्मनिर्भर हुँदै गएको छ। मुख्यगरी तिहारमा प्रयोग हुने सयपत्री, मखमली र गोदावरी फूलमध्ये केही सयपत्री फूलको माला भारतबाट ल्याउने गरिएको छ।

असोजदेखि फागुनसम्म विभिन्न चाडपर्व र विवाहको मौसम पर्ने हुँदा फूल बढी प्रयोग हुने गर्दछ। फूलको मागमा आएको वृद्धिसँगै विशेष गरी काठमाडौं, ललितपुर, भक्तपुर, कास्की, चितवन, मकवानपुर, काभ्रेपलाञ्चोक, गुल्मी, पाल्पा, धादिङ, मोरङलगायत ४१ जिल्लामा पुष्प खेती विस्तार भइसकेको छ। नेपालमा हाल व्यावसायिक रूपमा चार सय ५० प्रजातिका फूल उत्पादन हुँदै आएका छन्। नेपालमा लगभग १५७ हेक्टर क्षेत्रफलमा ७ सयभन्दा बढी व्यवसायीले फूलको खेती गरिहेको एशोसिएसनले जनाएको छ।

तिहारलक्षित माला आयात सुरु
खुद्रा व्यापारीहरूले तिहारका लागि भनेर अहिलेदेखि नै फूल आयात गर्न सुरु गरिसकेका छन्। अहिलेदेखि ल्याएर कोल्ड स्टोरमा राख्न थालेको अध्यक्ष तामाङ बताउँछन्।

‘व्यापारीहरूले तिहारलक्षित गरेर ल्याउन थालिसके। कालीमाटीका व्यपारीहरूले केही माला ल्याएर स्टोर गरेर राख्न थालेका छन्। कति आयात भयो भनेर हामीसँग तथ्यांक त छैन। तर, अहिलेबाट ल्याइएका फूलमाला कुहिएर कालो हुने हुन्छन्। त्यस्ता माला किनेर प्रयोग नगर्न उपभोक्तालाई म आग्रह गर्छु।,’ अध्यक्ष तामाङले भने।

कालीमाटी फलफूल तथा तरकारी बजार विकास समितिलाई भने के कति फूल आयात भयो भन्ने जानकारी नै छैन। अहिले भर्खर छिमेकी मुलुकबाट फूल आयात नगरेको कालीमाटी फलफूल तथा तरकारी बजार विकास समितिले जनाएको छ।

‘कालीमाटीले लक्ष्मी पूजाको दुई दिन बाँकी हुँदा फूल बिक्री गर्ने हिसाबले ल्याउँछ। अहिले बजारमा फूल आयो ओइलाउने कुहिने डर हुन्छ। होला व्यापारीहरूले ल्याएर बजारभन्दा बाहिरका कोल्ड स्टोरमा ल्याएर राखे होलान् तर के कति ल्याएको भन्ने हामीलाई जानकारी छैन,’ कालीमाटी तरकारी बजार विकास समितिका सूचना अधिकारी विनय श्रेष्ठले भने।